دختر و پسر جواني که با هم پيمان زندگي
مشترک مي بندند. تصميم مي گيرند تا پايان عمر در يک خانه و در کنار هم زندگي کنند و
در کارهاي مربوط به حيات اجتماعي و تربيت فرزندان شان زير بازوي يکديگر را بگيرند و
به کمک هم پيش بروند. انعقاد چنين پيماني آسان نيست. زندگي مشترک ضوابط و شرايطي
دارد که تنها با رعايت آنها مي توان از يک زندگي شاد برخوردار بود. پس لازم است
مراقبت هايي پيش از ازدواج صورت بگيرد تا زن و مرد بعدها در دام اختلافات حل نشدني
گرفتار نشوند. مراقبت هايي هم براي ماه هاي اول ازدواج لازم است تا زوجين بتوانند
پايه هاي اوليه ي زندگي مشترک خود را محکم کنند. اين امر بخصوص براي روزهاي اول
ضروري است. از آن بابت که اين دوره، دوره متزلزلي است و اندک اشتباهي ممکن است
تلخکامي پديد آورد يا آثار رواني ناگواري بر جاي بگذارد. اصولاً ازدواج امري
مسؤوليت آور است و انسان نمي تواند مانند دوران تجرد راحت باشد و به هر گونه يي که
خواست زندگي کند.
اصول و ضوابط در زندگي مشترک
در
زندگي مشترک، لزوم رعايت اصول و ضوابطي به چشم مي خورد که طرفين بايد به آنها عمل
کنند. وگرنه گرمي کانون زندگي خيلي زود به سردي خواهد گراييد و نفرت هاي ريشه يي
براي طرفين پديد خواهد آمد که حاصل آن درگيري، متارکه يا طلاق است. ما در اين مبحث
سعي داريم آن اصول و ضوابط را به صورت ساده و روشن مطرح کنيم.
1-رعايت حقوق:
از نظر اسلام در سايه ي ازدواج حقوق و وظايفي
براي طرفين پديد مي آيد که عدم رعايت آنها موجب پيدايش کيفر و عقوبت است. اين حقوق
دو طرفه و اساس آن مبتني بر احترام است و با رعايت اين حقوق، جلو اعمال ناصواب،
اختلافات و درگيري ها گرفته مي شود. لذت و آرامش در سايه ي رعايت اين حقوق پديد مي
آيد و پرورش مهر در دل ها، محترم شمردن پيمان ها، عدم تحقير و تخفيف يکديگر، عدم
خيانت و فريب، حفظ موقعيت و احترام يکديگر در حضور وغيابت و تأمين خواسته ها و
نيازهاي معقول يکديگر از نتايج مثبت اين احترام است.
2- معاشرت نيکو:
ازدواج عاملي براي ورود به مرحله ي جديدي از
معاشرت است. در سايه ي اين معاشرت ها زن و شوهر از عزلت و تنهايي بدر آمده و از
طريق معاشرت ها با هم انس و الفت پيدا مي کنند. بر اثر معاشرت، افکار و ايده ها به
هم نزديک مي شود، ذوق و سليقه و نقشه ي زندگي آنها مشخص مي شود و تفاهم به مرور شکل
مي گيرد. در زندگي خانوادگي هم ضروري است زن و شوهر پس از فراغت از کارهاي روزانه
ساعتي در کنار هم بنشينند؛ از زندگي، از برنامه ي هم و از خاطرات تلخ و شيرين شان
صحبت کنند و مسايل خود را با يکديگر در ميان نهند.آري، در زندگي خانوادگي سکوت و کم
حرفي به همان اندازه زيانبار است که پرحرفي و چه بسا که همين مسأله براي افراد
خانواده ناراحتي و سوء تفاهم پديد آورد. سخن گفتن ضمن اينکه موجبات انس و الفت را
فراهم مي آورد. موجب عقده گشايي و آگاهي از مسايل و مشکلات يکديگر خواهد شد.
سخن
گفتن حدود توقعات را نسبت به هم محدود مي کند و اظهارنظرها را روشن تر
خواهدکرد.
3- همفکري:
زن و شوهر معاون يکديگرند و به کمک هم کشتي حيات را
به ساحل مي رسانند. آنها نبايد به گونه يي عمل کنند که در خلاف مسير و جهت هم به
حرکت شان ادامه دهند. زن و شوهر براي ادامه ي حيات زندگي مشترک شان ناگزيرند خود را
به برخي از خصوصيات رفتاري همسرشان عادت بدهند و حتي براساس نقطه ي مشترک و ذوق و
سليقه ي يکديگر خود را بسازند. در طريق همفکري است که زيستن مطبوع و دلپذير مي شود.
البته مشروط بر اينکه در آن ظرافت ها و دقت هايي مورد نظر باشد. تا زوج ها به همدلي
و همزباني برسند.
4- تقسيم کار:
براي تداوم حيات خانوادگي تقسيم کار ضروري است.
نبايد در زندگي مشترک بار زندگي بر دوش يک نفر سنگيني کرده و او را از پاي درآورد.
اين خطاست که در کنار تربيت فرزند بار همه ي کارهاي خانه به عهده ي زن باشد و مرد
درگوشه يي استراحت کند يا مرد از صبح تا شب در کار و تلاش باشد و زن در خانه به
استراحت بپردازد. بهترين روش آن است که کارهاي مربوط به درون خانه و مديريت آن که
کاري پر اهميت و در عين حال ظريف است. بر عهده ي زن و کارهاي مربوط به بيرون از
خانه و تأمين معيشت بر عهده ي مرد باشد. البته مرد بايد پس از فعاليت هاي روزانه به
کمک زن بشتابد و بگذارد او هم کمي استراحت کند و زن هم در صورت امکان به شوهرش کمک
کند و باري از دوش او بردارد.
5- امنيت اقتصادي
تأمين معاش خانواده به عهده ي مرد و تأمين
آرامش و سکون خانواده و گرم داشتن اين کانون بر عهده ي زن است. اگر زني پولدار يا
کارمند باشد. اسلام او را موظف نکرده که عهده دار تأمين هزينه ي زندگي شود و باز هم
مرد بايد به تأمين معاش خانواده بپردازد. مرد بايد علاوه بر تأمين غذا، مسکن و
پوشاک ،حتي وسايل زينتي و آرايش زن را در حدي معقول تهيه کند. زني که چنين شوهر
متعهد و فعالي دارد، بايد به کارهاي خانه برسد و رفتارش در محيط خانه دلگرم کننده
باشد، آن چنان که بازگشت شوهر به خانه مايه ي اميد و لذت او باشد. ديدن کانون گرم
خانه و رفتار محبت آميز زن خستگي را از تن مرد مي زدايد و شور و نشاط زندگي را دو
چندان مي کند.
6- ابراز عشق و دوستي:
در اينکه زن و شوهر يکديگر را دوست
دارند، جاي هيچ حرف و سخني نيست، ولي در مواردي که آن را به زبان نمي آورند کدورت و
دلخوري ايجاد مي شود و دراين هنگام ممکن است که زن و شوهر نسبت به يکديگر ترديد
پيدا کنند و پايه هاي عشق و محبت شان متزلزل شود. اسلام از ما مي خواهد که دوستي و
محبت خود را نسبت به هر کس که دوستش داريم، ابراز کنيم.
منبع:
هفت روز زندگي شماره(90)